ارز مسافرتی؛ رانت یا کمکهزینه سفر؟/ قطع دست دلالان ارزی با حذف ارز مسافرتی
تاریخ انتشار: ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۵۱۰۱۳
ارز مسافرتی یکی از راههای کم کردن هزینههای سفر برای مسافرانی است که قصد خروج از کشور را دارند، اما سوءاستفادههایی که برخی از افراد در گرفتن ارز و لغو سفر خود برای فروش ارز در بازار آزاد انجام میدهند باعث شده تا به منبع درآمدی برای دلالان تبدیل شود.
برخی کارشناسان، ارز مسافرتی را یک رانت میدانند که همه افراد جامعه به آن دسترسی ندارند همچنین برخی میگویند در زمانی که کشور برای تامین کالاهای اساسی به ارز نیاز دارد اختصاص سهمیه هزار یورویی به مسافرانی که این ارز را با قیمتی پایینتر از بازار میگیرند و در کشورهای خارجی آن را خرج میکنند به ضرر اقتصاد کشور است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علی خضریان سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی در پستی در شبکه اجتماعی ایکس از ورود رئیسجمهور به موضوع ارز مسافرتی برای جلوگیری از این رانت ناعادلانه خبر داد.
بانک مرکزی نگذارد ارز مسافرتی ایجاد رانت کندمهدی طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اینکه ارز مورد نیاز را تامین کنیم خیلی کمککننده است با اینکه سهم اسکناس ناچیز است، اما در بازار اثرگذار است و در شکلگیری انتظارات بازار خیلی مهم است، اما اینکه ارز مسافرتی را با چه نرخی تامین کنیم و آیا با مابهالتفاوت زیاد تامین کنیم یا خیر یک رانتی درست میکند و صحنههایی را در گرفتن ارز مسافرتی بهوجود میآورد که شاهد آن بودیم.
وی اظهار کرد: باید بانک مرکزی بازار ارز را مدیریت و اسکناس را تامین کند و اجازه شکلگیری انتظارات افزایشی را ندهد و برای ارز مسافرتی نرخی را بگذارد که ایجاد رانت نکند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: عمده بازار ما بازار حواله است، اما بخشی از آن اسکناس است که باید تامین شود البته نرخش مهم است که با چه نرخی تامین میشود.
مخالفان حذف ارز مسافرتی معتقدند حذف این ارز هیچ کمکی به کنترل نرخ ارز نمیکند و نمیتواند باعث کاهش قیمت شود و فقط عدهای از مردم که به آن نیاز دارند بهدلیل سوءاستفاده دلالان از این ارز محروم میشوند.
حذف ارز مسافرتی اشتباه استجبار کوچکینژاد عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ارز مسافرتی باید برقرار باشد و حق حذف آن را ندارند.
وی تاکید کرد: همه مسافرین تمکن مالی ندارند بعضیها بیمار و یا دانشجو هستند و بیشتر مردم به آن نیاز دارند لذا حذف ارز مسافرتی اشتباه است.
نماینده رشت و خمام در مجلس اظهار کرد: با حذف ارز مسافرتی نمیتوان بازار ارز را کنترل کرد و نمیتوان پیشبینی کرد که ارز گران میشود یا خیر.
قطعبهیقین حذف ارز مسافرتی جلوی دلالی ارزی را میگیرد و دلالان دستشان از این سود در بازار پرنوسان ارز کوتاه میشود و این امر میتواند به ساماندهی بازار ارز کمک کند، اما در این زمینه فقط نباید سوءاستفادههای دلالان را دید چراکه بسیاری از مسافران به این ارز نیاز دارند لذا مسئولان امر میتوانند با یک برنامه جامع دست دلالان و واسطهگران ارزی را از این بازار پرسود کوتاه کنند و ارز مسافرتی را به کسانی که به آن نیاز دارند تخصیص دهند.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی مجلسمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: ارز مسافرتی بازار ارز حذف ارز مسافرتی نیاز دارند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۵۱۰۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«قرارداد سلف ارزی» چگونه به ثبات بازار ارز کمک میکند؟
امتداد - قرارداد سلف ارزی به رفع ناترازیهای مقطعی و ثباتبخشی در بازار ارز کمک میکند و بانک مرکزی قصد استفاده از این ابزار را دارد.
به گزارش پایگاه خبری امتداد ، بازار ارز در اقتصاد ایران از منظر معاملات ارزی مرتبط با تجارت در برخی بازههای زمانی با فزونی عرضه بر تقاضا و ثبات در نرخ ارز و در بازههای دیگری با فزونی تقاضا بر عرضه و نوسان در نرخ ارز مواجه است. قراردادهای سلف ارزی از جمله ابزارهای مشتقه است که در رفع این ناترازیهای مقطعی و ثباتبخشی به بازار ارز کمککننده است. بانک مرکزی میتواند با راهاندازی این ابزار بهصورت پیشفروش ارز مازاد در دوره ثبات به متقاضیان ارز در دوره تلاطم و انباشت تقاضا، ریسک نوسان نرخ ارز را برای واردکنندگان کاهش دهد و از سرریز تقاضای ارز برای واردات به بازار غیررسمی و نوسان نرخ این بازار جلوگیری نماید.
یکی از مهمترین وعدههایی که به طور مکرر از سوی رئیسکل بانک مرکزی مطرح شده و مورد تأکید قرار گرفته، ایجاد بازار ابزارهای مشتقه ارزی به منظور مدیریت بازار ارز بوده است. تصمیمی که در صورت عملیاتی شدن، تأثیر بسزایی در ایجاد ثبات در بازار ارز خواهد داشت. راهاندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران در اسفندماه ۱۴۰۱ نیز یک گام مهم برای فراهمسازی بسترهای معامله مشتقات ارزی بود. یکی از مهمترین ابزارهای مشتقه ارزی، قرارداد سلف ارزی است؛ ابزاری که در صورت راهاندازی و رواج آن در بازار، میتواند به کاهش ریسک مبادلات ارزی تجار و فعالان اقتصادی کمک نماید. در این یادداشت به بررسی نحوه تأثیر این ابزار مهم در ایجاد ثبات در بازار ارز پرداخته خواهد شد.
قرارداد سلف چیست و چگونه کار میکند؟
قرارداد سلف در معنای حقوقی شامل معاملهای است که بهای کالای مورد معامله قبل از تحویل کالا توسط خریدار به فروشنده پرداخت میشود. [۱]طبق این قرارداد، فروشنده در زمان انعقاد قرارداد متعهد میشود یک کالا را با قیمت مشخصی در زمان معین در آینده به خریدار تحویل دهد. مبلغ و قیمت در زمان عقد قرارداد مشخص و توسط خریدار به فروشنده پرداخت میشود. [۲]بنابراین معاملات سلف به نوعی پیشفروش یک کالا به قیمت معین در زمان مشخص و تحویل آن در آینده است.
مهمترین اثر این معامله، کاهش ریسک تغییر قیمت کالا در آینده و ایجاد اطمینان در خریدار بابت تأمین کالا با قیمت مناسب است. در این معامله، خریدار میتواند با پرداخت وجه کالا به قیمت توافق شده در زمان انعقاد قرارداد، از ریسک افزایش قیمت کالا در زمان تحویل آن مصون باشد. این ویژگی مهم موجب میشود قرارداد سلف در بازارهایی که ریسک نوسان نرخ در آنها بالاست – بهویژه بازار داراییها- رواج بیشتری داشته باشد و تجار و فعالان اقتصادی تمایل بیشتری نسبت به استفاده از این ابزار نشان دهند.
مختصات زمانی معاملات تجار در بازار ارز ایران برای اینکه کاربرد معاملات سلف مشخص شود، لازم است تحلیلی از مقاطع زمانی معاملات تجار در بازار ارز ایران ارائه داده شود. معاملات ارزی مرتبط با تجارت در مقاطع زمانی مختلف در طول سال، از نظر حجم و میزان عرضه و تقاضا متفاوت است:
در برخی از ایام سال و به طور خاص ششماهه دوم که در مقاطع خاص، انباشت تقاضای ارز برای ثبت سفارش واردات و برخی نیازهای شرکتی وجود دارد، بازار ارز با مازاد تقاضا مواجه است و این موضوع موجب سرریز بخشی از نیازهای ارزی به بازار غیررسمی و افزایش و نوسان نرخ ارز در این بازار میشود (مانند بازه آذر تا بهمن).
در برخی دیگر از ایام سال و به طور خاص ششماهه اول که موج تقاضای وارداتی انباشت شده در پایان سال قبل فروکش کرده است، بازار ارز عموماً با مازاد عرضه ارزهای صادراتی مواجه است و به همین دلیل، نرخ ارز در این ایام دارای ثبات نسبی است (مانند بازه اردیبهشت تا مرداد).
اما علاوه بر میزان تقاضایی که در زمان خود در بازار وجود دارد، انتظارات تجار و فعالان اقتصادی نیز بر این زمانبندی مؤثر است. بخشی از تجّاری که در ششماهه دوم تقاضای ارز دارند و نسبت به وضعیت نرخ ارز در آن بازه دچار نااطمینانی هستند، چند ماه پیش از ثبت سفارش و زمان نیاز خود اقدام به خرید ارز از بازار غیررسمی میکنند. این مسئله موجب میشود بازار غیررسمی ارز حتی پیش از زمان اصلی ثبت سفارش واردات با تراکم تقاضا و تلاطم روبرو شود.
کاربرد معاملات سلف ارزی در ایجاد ثبات در بازار ارز با توجه به مختصات زمانی معاملات ارزی مرتبط با تجارت، قرارداد سلف ارزی این قابلیت را دارد که بخشی از مازاد عرضه ارز در زمان وفور منابع را در بازار رسمی به واردکنندگانی که متقاضی ارز در زمان انباشت تقاضا هستند، منتقل کند و نیاز به خرید ارز از بازار غیررسمی و نوسان در نرخ آن بازار را مرتفع سازد. در این سازکار، واردکننده بهای ارز را به نرخ مشخص شده در زمان انعقاد قرارداد (چند ماه پیش از زمان انباشت تقاضا) به صادرکننده پرداخت میکند و صادرکننده نیز ارز مورد معامله را در زمان مورد نیاز واردکننده به او تحویل میدهد.
اجرای این سازکار میتواند علاوه بر کاهش انباشت تقاضا در زمانهای فزونی عرضه بر تقاضا در بازار ارز، اطمینان واردکنندگان نسبت به خرید ارز به نرخ مناسب را افزایش دهد و با جلوگیری از سرریز نیازهای ارزی وارداتی به بازار غیررسمی، زمینه را برای ثبات نسبی و جلوگیری از تلاطم در بازار ارز فراهم سازد؛ بنابراین انتظار میرود بانک مرکزی با استفاده از ظرفیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران، به طراحی و توسعه قراردادهای سلف ارزی پرداخته و از این ابزار در راستای مدیریت بهتر نوسانهای بازار ارز در مقاطع مختلف زمانی استفاده نماید.
پینوشت:
[۱]معاملات سلف در بازار سرمایه و محدودیتهای آن از منظر فقه و حقوق، رضا فطین آذر، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، خرداد ۱۴۰۲
[۲]شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز B۲n.ir/w۷۸۷۸۴
منبع: مسیر اقتصاد
برچسب ها :این مطلب بدون برچسب می باشد.